Chuyên gia kinh tế Vũ Đình Ánh cho rằng việc áp giá trần bán lẻ điện và xăng dầu sẽ xử lý được tình trạng độc quyền và vị thế thống lĩnh thị trường.
Đề xuất trên được được ông Vũ Đình Ánh đưa ra bên lề cuộc tọa đàm “Hoàn thiện cơ chế quản lý Nhà nước về giá đối với hàng hóa, dịch vụ thiết yếu cho các doanh nghiệp có vị trí độc quyền, thống lĩnh thị trường sản xuất kinh doanh” do Bộ Tài chính tổ chức ngày 20/8.
Chuyên gia này cho rằng cách làm này sẽ khác với việc Nhà nước định giá, bởi Nhà nước định giá nghĩa là buộc phải bán đúng giá đã định, trong khi đưa ra giá trần là cho phép các doanh nghiệp được bán dưới mức này. Với điều kiện đó, bên bán buộc phải cạnh tranh bằng cách giảm giá. Đồng thời, việc điều chỉnh thuộc quyền hạn của cơ quan chức năng.
Đề xuất áp giá trần cho xăng để chống độc quyền. Ảnh: Anh Quân |
Với cách làm này, ông Ánh kỳ vọng doanh nghiệp muốn đạt lợi nhuận cao phải tăng sức cạnh tranh bằng việc giảm chi phí, chứ không phải cạnh tranh bằng cách tăng giá bán. “Đó mới là cơ chế ép các doanh nghiệp đang độc quyền hoặc đang có vị trí thống lĩnh quan tâm đến việc giảm chi phí sản xuất, đây mới là gốc của vấn đề”, ông Ánh lưu ý.
Xem xét từ khía cạnh Nhà nước, ông Ánh cho rằng việc đưa ra giá trần của cơ quan quản lý phải đảm bảo tính khách quan, không vì lợi ích của doanh nghiệp. “Nhà nước phải đứng ngoài lợi ích của doanh nghiệp và người tiêu dùng, chứ không phải Nhà nước chia sẻ lợi ích với doanh nghiệp và người tiêu dùng”, ông nhấn mạnh.
Theo ông, việc nhà nước chia sẻ quyền lợi với doanh nghiệp và người tiêu dùng dễ dẫn đến tình trạng đứng về phía doanh nghiệp vì thực tế doanh nghiệp độc quyền hiện nay đều là doanh nghiệp Nhà nước.
Cùng quan điểm này, tiến sĩ Nguyễn Thị Hiền, nguyên thành viên Ban Nghiên cứu của Thủ tướng Chính phủ cho rằng cần đưa ra giá trần, nhưng chỉ ràng buộc các doanh nghiệp độc quyền. Với các doanh nghiệp có thị phần nhỏ, theo bà Hiền, có thể để họ tự động xây dựng giá bán, bởi lẽ, họ cần phải cạnh tranh với doanh nghiệp lớn, họ có thể chịu lãi ít hơn, tăng chi phí quảng cáo hoặc tăng chiết khấu hoa hồng.
“Đấy là việc của họ, họ sẽ chịu thiệt thòi một thời gian, Nhà nước không việc gì phải soi xét họ quá kỹ”, bà Hiền nhấn mạnh.
Từ quan điểm chỉ quản lý các doanh nghiệp độc quyền hoặc có vị thế thống lĩnh thị trường, bà Hiền cho rằng không nên làm Nghị định quản lý tất cả các doanh nghiệp. Thay vào đó, nên có một nghị định riêng quản lý một doanh nghiệp độc quyền hoăc một doanh nghiệp thống lĩnh thị trường hoặc một nghị định kiểm soát thị trường xăng dầu và chỉ quy định giá trần và cách tính giá rất nguyên tắc.
“Làm như vậy mới xử lý được vấn đề thị trường xăng dầu hiện nay. Nếu chỉ sửa Nghị định 84 về kinh doanh xăng dầu theo xu hướng cũ thì chẳng bao giờ sửa hết mâu thuẫn của nghị định này”, bà Hiền nói.
Mặt khác, theo bà Hiền, cách làm này sẽ dễ dàng hơn cho quản lý độc quyền mà không ảnh hưởng đến quyền lợi và khả năng cạnh tranh của các doanh nghiệp nhỏ, vốn không phải là những doanh nghiệp độc quyền.
Theo Vneconomy
Nguồn bài viết: Báo VNExpress.net
Hệ thống tin tự động RobotVN 1.3.0 bởi cộng đồng webmaster