Chia sẻ nhận định sân bay Tân Sơn Nhất hiện nay khó có khả năng đáp ứng nhu cầu vận tải trong tương lai nhưng theo giới chuyên gia và các hãng hàng không, bài toán kinh tế cũng cần được cân nhắc kỹ khi thực hiện một dự án 8 tỷ USD.
Kế hoạch xây dựng sân bay Long Thành (Đồng Nai) đang khiến dư luận chú ý trong những ngày qua sau những ý kiến qua lại giữa 2 chuyên gia hàng không Mai Trọng Tuấn, Lê Trọng Sành và Bộ Giao thông vận tải. Trong khi đó những người trong cuộc là các hãng hàng không và các chuyên gia khác cũng đang có những ý kiến trái chiều xung quanh vấn đề này. Câu chuyện chủ yếu xoay quanh bài toán kinh tế giữa xây dựng một công trình mới gần 8 tỷ USD và với mở rộng sân bay Tân Sơn Nhất. Cùng với đó là vấn đề chi phí của các hãng hàng không khi phải sử dụng 2 sân bay quốc tế – nội địa riêng biệt.
So sánh phương án Long Thành – Tân Sơn Nhất – Biên Hòa |
Về vấn đề xây dựng, theo ông Trần Quang Châu, Chủ tịch Hội Khoa học và Công nghệ hàng không Việt Nam, sân bay Long Thành thực tế đã có trong Đề án quy hoạch mạng lưới toàn quốc đã được Viện khoa học hàng không Việt Nam đề xuất từ năm 1993. Tuy nhiên, do điều kiện chưa cho phép trong những năm qua, Báo cáo đầu tư xây dựng dự án đến nay mới chuẩn bị xong.
“Sự chậm trễ này là thiệt thòi cho ngành hàng không Việt Nam nói riêng và việc xây dựng, phát triển kinh tế nói chung”, chuyên gia nay nhận định. Theo ông Châu, nhu cầu đầu tư xây dựng sân bay Long Thành là đòi hỏi bức xúc từ giao thông vận tải ở khu vực miền Nam cũng như toàn quốc.
Có ý kiến cho rằng mở rộng Tân Sơn Nhất sẽ khó khăn vì mật độ dân cư dày đặc xung quanh. Ảnh: Kiên Cường |
Về phía các hãng bay, theo đại diện Tổng công ty Hàng không Việt Nam (Vietnam Airlines), trong những năm trở lại đây, hãng đã gặp một số khó khăn khi xin giờ hạ cất, cánh tại sân bay Tân Sơn Nhất. Hãng cho rằng thực tế này đã phần nào hạn chế tốc độ tăng trưởng của thị trường hàng không Việt Nam, cũng như sự phát triển về quy mô của hãng nói riêng.
“Kinh nghiệm của các hãng hàng không lớn trên thế giới, việc xây dựng và phát triển sân bay sẽ có vai trò quan trọng. Hiện Vietnam Airlines đã được phê duyệt sử dụng sân bay căn cứ tại Nội Bài, Đà Nẵng và Tân Sơn Nhất, song hãng chưa có lợi thế rõ rệt tại các sân bay này do chưa có nhà ga hàng không riêng”, đại diện Vietnam Airlines nói.
Riêng tại Tân Sơn Nhất, Vietnam Airlines còn thiếu hoặc không đồng bộ các dịch vụ như cơ sở bảo dưỡng, cơ sở hạ tầng cho các dịch vụ mặt đất. Bởi vậy, đại diện này cho rằng sân bay quốc tế Long Thành đi vào hoạt động sẽ đáp ứng nhu cầu phát triển của hãng hàng không quốc gia.
Chia sẻ quan điểm TP HCM cần có một sân bay quốc tế tầm cỡ nhưng theo Nguyên chủ nhiệm Bộ môn Kỹ thuật Hàng không trường Đại học Bách Khoa TP HCM – Nguyễn Thiện Tống việc bỏ hàng tỷ USD vốn xây dựng dự án tại Long Thành ở thời điểm này là chưa phút hợp. Thay vào đó nên xem xét trong khoảng 20 – 40 năm tới.
“Cần đưa ra các tranh luận, nghiên cứu, xem xét thêm, thậm chí tổ chức hội thảo đóng góp ý kiến. Bên cạnh Long Thành, Việt Nam còn nhiều sân bay quốc tế khác, vậy nhu cầu hành khách quốc tế có thực sự quá tải. Ngoài ra khả năng cạnh tranh khi xây xong trạm trung chuyển này với các nước khác trong khu vực như Singapore hay Malaysia”, chuyên gia này phân tích.
Hiện tại, ông Nguyễn Thiện Tống cho rằng hợp lý hơn nếu tiến hành mở rộng nhà ga sân bay Tân Sơn Nhất vì hực tế với 2 đường băng hiện tại, sân bay hiện hữu vẫn đủ khả năng đáp ứng: “Việc quá tải là do không có nhà ga đảm nhiệm đủ năng lực khai thác”, ông này nhận định.
Từng có nhiều năm kinh nghiệm trong ngành hàng không, từng giữ chức Trưởng phòng khai thác Vietnam Airlines, Tổng giám đốc Jetstar Pacific, Air Mekong, ông Lương Hoài Nam cũng chia sẻ quan điểm giới hạn khả năng thông qua của sân bay Tân Sơn Nhất hiện nay không phải là do số lượng đường băng, mà do công suất nhà ga. “Trước đây, sân bay quốc tế Narita (Nhật) với chỉ có một đường băng, tương đương khoảng 30 lần cất, hạ cánh một giờ nhưng vẫn đáp ứng được cho 13 triệu dân Tokyo. Đến tận năm 2002, Nhật mới có đường băng thứ 2 ở sân bay cửa ngõ này”, ông Nam lấy ví dụ.
Tuy vậy, chuyên gia này cũng cho rằng vấn đề đối với Tân Sơn Nhất hiện nay là diện tích sân đậu máy bay và cơ sở hạ tầng có hạn.”Với quỹ đất hiện tại, rất khó các hãng hàng không xây dựng thêm cơ sở bảo dưỡng, phục vụ mặt đất phục vụ lượng máy bay đã và đang tăng nhanh. Lâu nay các hãng phải chuyển lượng lớn máy bay ra nước ngoài bảo dưỡng tình trạng này sẽ còn gia tăng khi họ mở rộng về quy mô”, ông nói.
Về vấn đề chi phí đối với các hãng bay, theo Tổng giám đốc Jetstar Pacific – Lê Hồng Hà, thực tế việc xây dựng một sân bay mới, hiện đại sẽ mang lại nhiều lợi ích cho các hãng lớn. Trong khi đó, các hãng giá rẻ sẽ luôn chọn sân bay loại 2, ít tốn kém, tiết kiệm chi phí.
“Những bài toán này chắc chắn các hãng giá rẻ phải tính toán, trong tương lai chúng tôi cũng phải bay quốc tế đến Singapore, Đông Nam Á, Nam Trung Quốc, Hongkong, Đài Loan… vì bay quốc nội ít có tiềm năng phát triển hơn”, ông Hà nêu kế hoạch.
Đồng quan điểm xây dựng một sân bay mới chưa phải là lựa chọn tối ưu lúc này, đại diện một hãng hàng không trong nước khác phát biểu: “Mở rộng Tân Sơn Nhất sẽ là một lựa chọn thì hợp lý hơn, chỉ cần cơ cấu lại thì khai thác sẽ tốt vì nhu cầu khách quốc tế thật ra cũng phải 15 năm nữa mới đạt con số 25-30 triệu khách một năm. Một vấn đề nữa là hãng hàng không khi khai thác cả quốc tế lẫn quốc nội thì dùng Tân Sơn Nhất sẽ có lợi do đội ngũ hậu cần, vận hành tàu bay, quản lý… đều thuận lợi“, đại diện hãng nói.
Ông này lấy ví dụ một tàu bay của hãng vừa đi Hà Nội về Sài Gòn, chỉ cần làm tiếp các thủ tục thì có thể bay quốc tế, việc khai thác, tận dụng độ quay vòng của tàu tương đối hợp lý. Trong khi đó nếu có Long Thành, hãng sẽ cần máy chuyên bay quốc nội và quốc tế khác nhau.
Chia sẻ những góc nhìn nêu trên, ông Lương Hoài Nam cho rằng khi một sân bay mới được xây thì nhà đầu tư sân bay mới và cũ sẽ tìm thu hồi vốn khiến giá phí ở 2 sân bay tính bình quân trên một chuyến bay sẽ cao hơn. “Điều này là đương nhiên và buộc các hãng phải chấp nhận”, ông Nam nhận định.
Theo Tổng công ty cảng hàng không Việt Nam, nếu mở rộng sân bay Tân Sơn Nhất hay căn cứ không quân Biên Hòa sẽ lần lượt tiêu tốn 9,1 tỷ USD và 7,5 tỷ USD, cao hơn hoặc tương đương với việc phát triển cảng Long Thành (7,8 tỷ USD, bao gồm cả chi phí thu hồi đất). Các chuyên gia cũng tính toán, tỷ suất hoàn vốn dự án xây sân bay Long Thành khoảng 22,1%, cao hơn mức tiêu chuẩn cho các công trình công cộng tại Việt Nam từ 10% đến 12%. |
Kiên Cường – Huyền Thư
Nguồn bài viết: Báo VNExpress.net
Hệ thống tin tự động RobotVN 1.3.0 bởi diễn đàn seo